Αντικειμενα

Ο ναός του Αγίου Δημητρίου Κατσούρη, στο χωριό Πλησιοί, έχει μεγάλη ιστορική και καλλιτεχνική αξία, όχι μόνο γιατί είναι το αρχαιότερο βυζαντινό μνημείο της Άρτας, αλλά και γιατί διασώζει μοναδικά στοιχεία γλυπτού και ζωγραφικού διακόσμου. Η ίδρυσή του ανάγεται α’ μισό του 9ου. Κτισμένος σε μια σπάνια, παραλλαγή του σταυροειδούς εγγεγραμμένου τύπου, ήταν το καθολικό ονομαστού μοναστηριού που ως το 1229 βρισκόταν στη δικαιοδοσία της Ναυπάκτου. Από τον γλυπτό διάκοσμο, στο εσωτερικό αξιοσημείωτα είναι δύο ανάγλυφα τμήματα, προσαρμοσμένα στους ανατολικούς πεσσούς και προερχόμενα από φάσεις του τέμπλου. Το ένα από τα δύο χρονολογείται στις αρχές του 13ου αιώνα, φέρει ανάγλυφη παράστασης αετού και διασώζει ίχνη έγχρωμης κηρομαστίχης (μίγμα κεριού, μαρμαροκονίας και κόκκινου χρώματος). Ο πλούσιος ζωγραφικός διάκοσμος, υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας, χρονολογείται στις αρχές και στα τέλη του 13ου αιώνα. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το εικονογραφικό πρόγραμμα του τρούλου που αποδίδεται στην πρώτη φάση, όταν το μοναστήρι άνηκε, ακόμη διοικητικά στη Ναύπακτο. Έχει θεωρηθεί ότι εμπεριέχει συμβολισμούς που αποδίδουν εικαστικά το όραμα των δεσποτών της Ηπείρου να ανακαταλάβουν την Κωνσταντινούπολη από τους Φράγκους, εξαιτίας της κατάληψης της οποίας, το 1204, την είχαν εγκαταλείψει.